طی مجمع بینالمللی صادرات و در جریان نشستی با محوریت تقاضا برای منابع طبیعی و گذار به الگوی توسعه کارآمد در استفاده از منابع، سرگئی کاتیرین، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع روسیه بر نقش توسعه پایدار و اقتصاد سبز در رشد اقتصادی و افزایش رقابتپذیری شرکتها تأکید کرد.
کاتیرین با اشاره به اهمیت پایبندی شرکتها به اصول توسعه پایدار گفت: «رعایت این استانداردها نشاندهنده پتانسیل رشد شرکت و انطباق محصولات و خدمات با معیارهای پذیرفتهشده جهانی است. این رویکرد نهتنها برای اقتصاد کشور اهمیت دارد، بلکه با وجود محدودیتهای موجود، فرصتهایی برای افزایش پتانسیل صادراتی ایجاد میکند»
به گفته وی، اتاق بازرگانی و صنایع روسیه برای حمایت از این رویکرد دو نهاد تخصصی ایجاد کرده است:
• شورای توسعه پایدار
• شورای اقتصاد چرخشی
این شوراها با مشارکت شرکتهای بزرگ روسیه در زمینه تدوین چارچوبهای قانونی، تنظیم مقررات و ایجاد شرایط لازم در سطح ملی و منطقهای فعالیت میکنند.
کاتیرین همچنین از اجرای برنامه سراسری مدیریت پسماند توسط اپراتور محیطزیستی روسیه خبر داد و افزود: «در تمام مناطق روسیه برنامههای بازیافت در حال راهاندازی است و اتاقهای بازرگانی منطقهای نیز در این فرآیند نقش فعالی دارند.»
وی درباره مزایای اقتصاد چرخشی توضیح داد: «استفاده مجدد از پسماندها و منابع ثانویه میتواند تأثیر چشمگیری بر کاهش حجم زبالههای دفنی و صرفهجویی اقتصادی داشته باشد. برای نمونه، آسفالتی که با استفاده از پودر لاستیک تولید میشود، دوام بیشتری نسبت به نمونههای معمولی دارد»./.
-------------------------------------------------------------------------------------------------
***
شایان ذکر است، بر اساس نظر سازمان ملل، اقتصاد چرخشی بر پایه سه اصل استوار می باشد:
حذف زباله و آلودگی
- اولین اصل یک اقتصاد چرخشی حذف زباله و آلودگی می باشد. در اقصاد خطی ما مواد خام را از زمین گرفته، محصولات را تولید و در نهایت آن را به عنوان زباله دور می اندازیم
چرخشی نمودن محصولات و مواد
- دومین اصل اقتصاد چرخشی دورانی نمودن محصولات و مواد می باشد. این اصل به معنی حفظ مواد در استفاده به عنوان یک محصول و یا اگر آن محصول را دیگر نمیتوان مورد استفاده قرار داد به عنوان مواد خام یا اجزاء، استفاده نمود. در این صورت دیگر زباله ای تولید نمیگردد
احیای طبیعت
-سومین اصل اقتصاد چرخشی احیای طبیعت می باشد. از طریق حرکت از اقتصاد خطی به سمت اقتصاد چرخشی میتوان از فرایند های طبیعی حمایت نمود و فضای بیشتری را برای احیا و شکوفایی طبیعت مهیا ساخت.
اقتصاد چرخشی میتواند منتج به رشد اقتصادی پایدار، ایجاد شغل، و کمک به ایجاد پایداری برای شرکت های خرد، کوچک و متوسط در سرتاسر جهان شود.
به منظور توانمندسازی اقتصاد چرخشی که نیازمند وجود تجارت و همکاری میان ملت ها است، میتوان به پنج مورد به عنوان توانمندسازهای کلیدی به شرح ذیل اشاره نمود:
تغییر دیدگاه نسبت به مقوله زباله و توانمندسازی تجارت آزاد منابع
-براساس اقتصاد چرخشی، هیچ چیزی به عنوان زباله محسوب نمیگردد و تنها منابع، چندین و چندبار مورد استفاده قرار میگیرند
اولویت قرار دادن کیفیت محصولات بر ماهیت تولید
- تحول از زباله به سمت محصول قابل فروش امری پیچیده و بعضی مواقع امری غیر قانونی تلقی میگردد
فراهم نمودن استفاده از بانک های مواد استراتژیک و آماد معکوس فرامرزی
-از طریق شتابدهی به نواوری و راه حل های چرخشی در سرتاسر جهان، موادی که هم اکنون به عنوان زباله تلقی میگردند، میتوانند به صورت مناسب و ایمن در بانک های مواد برای استفاده در آینده ذخیره شوند
پذیرش استانداردها و تعاریف هماهنگ در راستای دسترسی به اقتصاد چرخشی
- چالش های جهانی نیازمند راه حل های جهانی می باشند. به منظور نیل به اقتصاد چرخشی و تضمین موفقیت مدلهای کسب و کار چرخشی و زنجیره های تامین، دولت ها می بایست به پذیرش، گسترش وتوسعه استانداردها و تعاریف هماهنگ که دربرگیرنده پنج حلقه استفاده مجدد،تعمیر،نوسازی،تولید مجددو بازیافت است،بپردازند
بازیابی موادخام از جریان های شهری به منظور تقویت عرضه مواد غذایی، جلوگیری از کمبود آب و کاهش خطر اوتریفیکاسیون
- براساس آمار بانک جهانی، 4.4 میلیارد از مردم جهان که در حدود 56 دصد جمعیت جهان را تشکیل میدهند در شهرها زندگی میکنند و پیشبینی میشود تا سال 2050 این میزان به دو برابر افزایش یابد. براین اساس پذیرش رویه های اقتصاد چرخشی در راستای استفاده از منابع در شهرها میتوان نقشی کلیدی در مبارزه با تغییرات اقلیمی ایفا نماید.
گفتنی است، اتاق بازرگانی بین المللی، مرکز تجارت بین الملل و کارگروه سازمان تجارت جهانی در حوزه بنگاه های خرد، کوچک و متوسط با مشارکت آنکتاد به عنوان برگزارکنندگان رویدادی با عنوان رقابت حامیان کسب و کارهای کوچک مرتبط با اقتصاد چرخشی مورخ 27 ژوئن 2025 به تعیین و اهدای جوایز به طرح هایی که به کسب و کارهای کوچک در راستای پذیرش اقتصاد چرخشی کمک می رساند، پرداختند.
مترجم: محمد ایمان شاملو