نبض اتاق: بازارهای جهانی، شرایط بومی-محلی

  • شنبه 03 خرداد 1404
نبض اتاق: بازارهای جهانی، شرایط بومی-محلی

گزارش تهیه شده اتاق بازرگانی بین‌المللی  با عنوان «نبض اتاق: بازارهای جهانی، شرایط بومی-محلی»، ارائه دهنده یافته‌های مبتنی بر نظر سنجی اقتصادی جهانی فدراسیون اتاق‌های بازرگانی جهان‌(WCF) در سال 2024 می‌باشد. 


نظرسنجی فوق‌الذکر برپایه دیدگاه‌های مجریان ارشد، حول محور موضوعات کلیدی اقتصادی و اقلیمی صورت پذیرفته است و ارائه‌دهنده بینش بیش از 200 اتاق بازرگانی در سرتاسر جهان که مجموعا 90 درصد تولید ناخالص جهانی را تشکیل می‌دهند ، می‌باشد. 


اگرچه، اتاق‌ها به صورت کلی دیدگاه مثبتی نسب به شرایط کنونی کسب و کار دارند ، لیکن در این زمینه  تفاوت‌های منطقه‌ای معنی داری وجود دارد. 


دیدگاه‌های منفی در کشورهایی که با عدم ثبات اقتصادی و سیاسی مواجه می‌باشند متمرکز شده است. قریب به نیمی از پاسخ‌دهندگان بر این موضوع باور دارند که محیط و شرایط تجارت جهانی، عملکرد کسب و کار را با  مشکل مواجه کرده است. 


به طور کلی، موانع و محدودیت‌های اصلی برای کسب و کار عبارت اند از: 


•    کمبود نیروی کار یا نیروی کار ماهر
•    تورم
•    تنش‌های ژئوپلیتیکی
•    مالیات
•    مشکلات مالی 


اما موانعی که کسب و کارها با آن مواجه می باشند با توجه به منطقه متفاوت است.
دیدگاه جهانی تا حد زیادی مثبت است، با این حال، بعضی مناطق به ویژه منطقه منا و جنوب آسیا  که 20 درصد پاسخ‌دهندگان این مناطق با داشتن چشم‎اندازی تیره و تار برای کسب و کار، نگاه بدبینانه تری نسبت به آینده دارند  . 


موضوع هوش مصنوعی همچنان مبحثی بحث برانگیز تلقی میگرد. تعداد زیادی از پاسخ دهندگان، هوش مصنوعی را هم به عنوان یک فرصت و هم موضوعی دارای ریسک تلقی می‌نمایند. با وجود نگرانی درباره خطرات، 22 درصد از پاسخ‌دهندگان هوش مصنوعی را به عنوان یک فرصت درنظر میگیرند. 


طبق نظرسنجی صورت گرفته، تورم و دسترسی محدود به منابع مالی همچنان بر دوش کسب و کار‌ها سنگینی می نماید.
بیش از 80 درصد پاسخ‌دهندگان انتظار دارند که تورم افزایش یابد و بر هزینه‌ها، دستمزدها، زنجیره‌های تامین و موضوع رقابت‌پذیری تاثیربگذارد. شرایط اقتصادی و شرایط مالی دشوار، مانع دسترسی به منابع مالی میگردد. 


کسب و کار‌ها و تحول اقلیم
کسب و کارها در حال تطبیق با سیاست‌های  تغییرات اقلیمی از طریق پذیرش فن آوری های سبز، توسعه محصولات پایدار و متنوع‌سازی منابع انرژی می باشند. 
در جنوب آسیا و آفریقای سیاه، برای بیش از 80 درصد پاسخ دهندگان، متنوع سازی منابع انرژی، راه حل اصلی محسوب میگردد.در آمریکای لاتین، اروپا و آسیای مرکزی، تمرکز بر توسعه محصولات و خدمات پایدار، می باشد. 


چالش‌های اصلی در رسیدگی به موضوع تغییرات اقلیمی، بر میزان بودجه موجود و نحوه اعمال تغییرات متمرکز است. 


فرصت‌ها برای کسب و کارها شامل کسب مزیت رقابتی از طریق  شیوه‌ها و اقدامات سبز و ایجاد مشاغل درصنعت سبز میگردد. 


درراستای حمایت از شرکت های کوچک و متوسط،در مسیر تحول اقلیم، اتاق های بازرگانی ضمن پافشاری بر نیاز به ارائه حمایت‌های مالی، به تشویق و ترویج پذیرش فن‌آوریهای دیجیتال می‌پردازند. یک سوم اتاق های شرکت کننده در نظر سنجی، اقدامات مالی در جهت کاهش هزینه برای شرکت های کوچک و متوسط را تا حد زیادی به عنوان موثرترین عمل برای انجام اقدامات اقلیمی از سوی آنها تلقی مینمایند. 


منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا


بزرگترین چالش‌ها برای کسب و کارها در منطقه منا چیست؟


•    عدم ثبات سیاسی و خطرات ژئوپلیتیکی –این امر سبب ادامه وجود خطرات معنی دار برای کسب و کار میگردد، باعث از بین رفتن زنجیره های تامین میشود، مانع سرمایه گذاری میشود و منتج به ایجاد عدم قطعیت و تاثیر طولانی مدت آن بر برنامه ریزی اقتصادی میشود. 
•    تنوع بخشی در ساختارهای اقتصادی-منطقه  شدیدا نیاز به متنوع سازی پایه و بنیاد اقتصادی خود میباشد و میبایست وابستگی خود را به نفت کاهش دهد.اقتصاد بسیاری از کشورهای عربی همچنان به صادرات نفت وابسته است و این موضوع آنها را دربرابر نوسانات قیمت جهانی نفت آسیب پذیر می نماید. 
•    بیکاری بسیاری ازجوانان- نرخ بیکاری جوانان بسیار بالا است. این امر به واسطه عدم تطابق میان مهارت های جوانان و نیاز بازار کار تشدید میگردد و منتج به ناکارآمدی‌های اقتصادی و ناآرامی اجتماعی میگردد. 
•    کاهش اثرات تغییرات اقلیمی- تغییرات اقلیمی منتج به تهدیدی درحال رشد برای منطقه‌ و به ویژه در موضوعات مرتبط با کمبود آب، بیابان‌زدایی و رویدادهای شدید آب و هوایی، شده است.چنین چالش‌هایی، پیامدهای اقتصادی مستقیمی به خصوص برای بخش‌هایی نظیر کشاورزی و گردشگری دارد. 


بزرگترین فرصت‌ها برای کسب و کارها در منطقه منا چیست؟


•    رشد در حوزه‌های غیر نفتی-پتانسیل معنی‌داری برای رشد حوزه های غیر نفتی از جمله فن‌آوری، انرژی‌های تجدیدپذیر، گردشگری و تولید محصولات در منطقه وجود دارد. 
•    افزایش یکپارچگی اقتصادی- منطقه عرب پتانسیل بهره برداری از یکپارچگی اقتصادی بیشتری را به ویژه از طریق ابتکاراتی نظیر اتحادیه گمرک عرب و منطقه آزاد تجاری عرب، دارد.
•    شتابدهی در تحول دیجیتال- پذیرش فن‌آوری‌های دیجیتال در میان منطقه عرب در حال گسترش می‌باشد. حوزه‌هایی نظیر تجارت الکترونیک، خدمات دیجیتال موقعیت مناسبی برای رشد دارند.
•    سرمایه‌گذاری در پایداری و اقتصاد سبز- تحول جهانی به سمت پایداری، ارائه دهنده  فرصتی معنی دار برای منطقه عرب جهت سرمایه‌گذاری در فن‌آوری‌های سبز و انرژی تجدیدپذیر، می باشد. 

لازم به ذکر است، هرگونه ترجمه، بازنشر و استفاده از مطالب گزارش مزبور بدون مجوز اتاق بازرگانی بین المللی مجاز نمیباشد. 

مترجم: محمدایمان شاملو