گزارش تهیه شده اتاق بازرگانی بینالمللی با عنوان «نبض اتاق: بازارهای جهانی، شرایط بومی-محلی»، ارائه دهنده یافتههای مبتنی بر نظر سنجی اقتصادی جهانی فدراسیون اتاقهای بازرگانی جهان(WCF) در سال 2024 میباشد.
نظرسنجی فوقالذکر برپایه دیدگاههای مجریان ارشد، حول محور موضوعات کلیدی اقتصادی و اقلیمی صورت پذیرفته است و ارائهدهنده بینش بیش از 200 اتاق بازرگانی در سرتاسر جهان که مجموعا 90 درصد تولید ناخالص جهانی را تشکیل میدهند ، میباشد.
اگرچه، اتاقها به صورت کلی دیدگاه مثبتی نسب به شرایط کنونی کسب و کار دارند ، لیکن در این زمینه تفاوتهای منطقهای معنی داری وجود دارد.
دیدگاههای منفی در کشورهایی که با عدم ثبات اقتصادی و سیاسی مواجه میباشند متمرکز شده است. قریب به نیمی از پاسخدهندگان بر این موضوع باور دارند که محیط و شرایط تجارت جهانی، عملکرد کسب و کار را با مشکل مواجه کرده است.
به طور کلی، موانع و محدودیتهای اصلی برای کسب و کار عبارت اند از:
• کمبود نیروی کار یا نیروی کار ماهر
• تورم
• تنشهای ژئوپلیتیکی
• مالیات
• مشکلات مالی
اما موانعی که کسب و کارها با آن مواجه می باشند با توجه به منطقه متفاوت است.
دیدگاه جهانی تا حد زیادی مثبت است، با این حال، بعضی مناطق به ویژه منطقه منا و جنوب آسیا که 20 درصد پاسخدهندگان این مناطق با داشتن چشماندازی تیره و تار برای کسب و کار، نگاه بدبینانه تری نسبت به آینده دارند .
موضوع هوش مصنوعی همچنان مبحثی بحث برانگیز تلقی میگرد. تعداد زیادی از پاسخ دهندگان، هوش مصنوعی را هم به عنوان یک فرصت و هم موضوعی دارای ریسک تلقی مینمایند. با وجود نگرانی درباره خطرات، 22 درصد از پاسخدهندگان هوش مصنوعی را به عنوان یک فرصت درنظر میگیرند.
طبق نظرسنجی صورت گرفته، تورم و دسترسی محدود به منابع مالی همچنان بر دوش کسب و کارها سنگینی می نماید.
بیش از 80 درصد پاسخدهندگان انتظار دارند که تورم افزایش یابد و بر هزینهها، دستمزدها، زنجیرههای تامین و موضوع رقابتپذیری تاثیربگذارد. شرایط اقتصادی و شرایط مالی دشوار، مانع دسترسی به منابع مالی میگردد.
کسب و کارها و تحول اقلیم
کسب و کارها در حال تطبیق با سیاستهای تغییرات اقلیمی از طریق پذیرش فن آوری های سبز، توسعه محصولات پایدار و متنوعسازی منابع انرژی می باشند.
در جنوب آسیا و آفریقای سیاه، برای بیش از 80 درصد پاسخ دهندگان، متنوع سازی منابع انرژی، راه حل اصلی محسوب میگردد.در آمریکای لاتین، اروپا و آسیای مرکزی، تمرکز بر توسعه محصولات و خدمات پایدار، می باشد.
چالشهای اصلی در رسیدگی به موضوع تغییرات اقلیمی، بر میزان بودجه موجود و نحوه اعمال تغییرات متمرکز است.
فرصتها برای کسب و کارها شامل کسب مزیت رقابتی از طریق شیوهها و اقدامات سبز و ایجاد مشاغل درصنعت سبز میگردد.
درراستای حمایت از شرکت های کوچک و متوسط،در مسیر تحول اقلیم، اتاق های بازرگانی ضمن پافشاری بر نیاز به ارائه حمایتهای مالی، به تشویق و ترویج پذیرش فنآوریهای دیجیتال میپردازند. یک سوم اتاق های شرکت کننده در نظر سنجی، اقدامات مالی در جهت کاهش هزینه برای شرکت های کوچک و متوسط را تا حد زیادی به عنوان موثرترین عمل برای انجام اقدامات اقلیمی از سوی آنها تلقی مینمایند.
منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا
بزرگترین چالشها برای کسب و کارها در منطقه منا چیست؟
• عدم ثبات سیاسی و خطرات ژئوپلیتیکی –این امر سبب ادامه وجود خطرات معنی دار برای کسب و کار میگردد، باعث از بین رفتن زنجیره های تامین میشود، مانع سرمایه گذاری میشود و منتج به ایجاد عدم قطعیت و تاثیر طولانی مدت آن بر برنامه ریزی اقتصادی میشود.
• تنوع بخشی در ساختارهای اقتصادی-منطقه شدیدا نیاز به متنوع سازی پایه و بنیاد اقتصادی خود میباشد و میبایست وابستگی خود را به نفت کاهش دهد.اقتصاد بسیاری از کشورهای عربی همچنان به صادرات نفت وابسته است و این موضوع آنها را دربرابر نوسانات قیمت جهانی نفت آسیب پذیر می نماید.
• بیکاری بسیاری ازجوانان- نرخ بیکاری جوانان بسیار بالا است. این امر به واسطه عدم تطابق میان مهارت های جوانان و نیاز بازار کار تشدید میگردد و منتج به ناکارآمدیهای اقتصادی و ناآرامی اجتماعی میگردد.
• کاهش اثرات تغییرات اقلیمی- تغییرات اقلیمی منتج به تهدیدی درحال رشد برای منطقه و به ویژه در موضوعات مرتبط با کمبود آب، بیابانزدایی و رویدادهای شدید آب و هوایی، شده است.چنین چالشهایی، پیامدهای اقتصادی مستقیمی به خصوص برای بخشهایی نظیر کشاورزی و گردشگری دارد.
بزرگترین فرصتها برای کسب و کارها در منطقه منا چیست؟
• رشد در حوزههای غیر نفتی-پتانسیل معنیداری برای رشد حوزه های غیر نفتی از جمله فنآوری، انرژیهای تجدیدپذیر، گردشگری و تولید محصولات در منطقه وجود دارد.
• افزایش یکپارچگی اقتصادی- منطقه عرب پتانسیل بهره برداری از یکپارچگی اقتصادی بیشتری را به ویژه از طریق ابتکاراتی نظیر اتحادیه گمرک عرب و منطقه آزاد تجاری عرب، دارد.
• شتابدهی در تحول دیجیتال- پذیرش فنآوریهای دیجیتال در میان منطقه عرب در حال گسترش میباشد. حوزههایی نظیر تجارت الکترونیک، خدمات دیجیتال موقعیت مناسبی برای رشد دارند.
• سرمایهگذاری در پایداری و اقتصاد سبز- تحول جهانی به سمت پایداری، ارائه دهنده فرصتی معنی دار برای منطقه عرب جهت سرمایهگذاری در فنآوریهای سبز و انرژی تجدیدپذیر، می باشد.
لازم به ذکر است، هرگونه ترجمه، بازنشر و استفاده از مطالب گزارش مزبور بدون مجوز اتاق بازرگانی بین المللی مجاز نمیباشد.
مترجم: محمدایمان شاملو