چه کسی حدس میزد که مجموع اختصاری سه حرف بزرگ، چنین تأثیری بر توسعه بینالمللی (و محلی) معاملات تجاری داشته باشد؟ باید از گروه صنعتگران، سرمایهداران و بازرگانانی تقدیر کنیم که در دوره پس از جنگ جهانی اول، تصمیم به ایجاد رفاه اقتصادی گرفتند و تصمیم آنها نهایتاً منجر به تأسیس اتاق بازرگانی بینالمللی (ICC) شد؛ این بازرگانان، عدم وجود سیستم جهانی قواعد حاکم بر تجارت را فرصتی برای ایجاد استاندارد این صنعت دانستند که بعدها به عنوان مقررات اینکوترمز شناخته شد.
در اینجا به سیر تحول هشتاد ساله اصطلاحات بازرگانی تجارت میپردازیم که صنعت تجارت جهانی را متحول ساختهاند.
1923: اولین اصطلاحات بازرگانی بینالمللی ICC
بعد از تأسیس اتاق بازرگانی بینالمللی ((ICC در سال 1919، یکی از اولین اهداف این اتاق، تسهیل تجارت بینالمللی بود. در اوایل دهه 1920، سازمان کسب و کار جهانی، مجموعهای از اصلاحات بازرگانی را برای درک بهتر بازرگانان، ارائه کرد. این مطالعه به بیان شش اصطلاح رایج بازرگانی محدود در 13 کشور پرداخت و یافتههای آن در 1923منتشر شد. با اینحال، اختلافاتی در تفسیر آن مشهود بود.
1928: بهبود وضوح
مطالعه دوم، به منظور بررسی اختلافات مشخص شده در مطالعه اول، انجام گرفت. اینبار، حوزه مطالعه فراتر رفت و اصطلاحات تجاری مورد استفاده در بیش از 30 کشور معرفی شد.
1936: دستورالعملهای جهانی برای بازرگانان
بر اساس یافتههای حاصل از دو مطالعه قبلی، اولین نسخه مقررات اینکوترمز توسط اتاق بازرگانی بینالمللی (ICC) منتشر شد. این نشریه شامل اصطلاحات FAS (تحویل در کنار کشتی)، FOB (تحویل روی عرشه)، C&F (ارزش و کرایه حمل تا مقصد)، CIF (ارزش، حق بیمه و کرایه حمل تا مقصد) و تغییراتی در واژههای تحویل کالا در مقصد شامل EXS (تحویل در کشتی مقصد) و EXQ (تحویل در اسکله مقصد) بود.
1953: تقویت حمل و نقل ریلی
با آغاز جنگ جهانی دوم، تجدیدنظر در قوانین اینکوترمز، متوقف شد و دوباره در سال 1950 از سر گرفته شد. سرانجام، سال 1953 اولین تجدیدنظر مقررات اینکوترمز منتشر شد و سه اصطلاح DCP (کرایه حمل پرداخت شده)، FOR (تحویل روی ریل) و FOT (تحویل در کامیون)، مربوط به حمل غیردریایی، اضافه شدند.
1967: رفع سوءتعبیر
اتاق بازرگانی بینالمللی (ICC) با رفع چند سوءتعبیر، دو اصطلاح DAF (تحویل در مرز) و DDP (تحویل در مقصد) به این مقررات افزود و نسخه سوم مقررات اینکوترمز را منتشر کرد.
1974: پیشرفت حمل هوایی
افزایش استفاده از حمل و نقل هوایی موجب تجدیدنظر در مقررات مشهور اینکوترمز شد و برای اولین بار، اینکوترمز به حمل هوایی پرداخت. بر این اساس، اصطلاح جدید FOB Airport (تحویل در فرودگاه) به مقررات اینکوترمز اضافه شد و به علاوه، با ذکر دقیق «کشتی یا عرشه» در FOB، از امکان ابهام بین مفهوم این دو اصطلاح، کاسته شد.
1980: افزایش کاربرد کانتینر در حمل و نقل بینالمللی
با پررنگتر شدن کانتینرها در حمل کالاها و رواج فرایندهای نوین ارائه اسناد، مقررات اینکوترمز نیاز به تجدیدنظر داشت. در نتیجه، مبنای تحویل به حملکننده (FRC) با توجه به افزایش کاربرد کانتینر در حمل و نقل بینالمللی، به مقررات اینکوترمز اضافه شدند.
1990: تجدیدنظر کامل
تجدیدنظر پنجم مقررات اینکوترمز، با حذف اصطلاحات FOA (تحویل در فرودگاه)، FOT (تحویل در کامیون) و FOR (تحویل روی ریل)، به کاربرد آسان دو اصطلاح Free Carrier و FCA (تحویل کالا به حملکننده در نقطه معین) پرداخت. از دیگر ویژگیهای اینکوترمز 1990، استفاده بیشتر از مدارک الکترونیکی (EDI) بود.
2000: رفع شکاف در قانون ایالات متحده
در اینکوترمز 2000، با حذف تعاریف اصطلاحات تجاری 1941 از قانون متحدالشکل بازرگانی (Uniform Commercial Code)، شکاف موجود برطرف شد. به علاوه، شرط DEQ (تحویل کالا روی اسکله-بندر مقصد) تغییر کرد و به موجب آن، مسئولیت ترخیص واردات از فروشنده، سلب شد.
2010: بازتاب چشمانداز تجاری معاصر
اینکوترمز 2010، رایجترین نسخه مقررات اینکوترمز تا به امروز است. اینکوترمز 2010، به اصطلاحات خانواده D پرداخت. افزودن دو اصطلاح DAT (تحویل در پایانه حمل) و DAP (تحویل در محل) و حذف اصطلاحات DEQ (تحویل کالا روی اسکله-بندر مقصد)، DES (تحویل کالا روی عرشه-بندر مقصد)، DDU (تحويل كالا در محل مقرر در مقصد بدون ترخيص و بدون پرداخت حقوق و عوارض گمركي) و DAF (تحویل در مرز) مهمترین اتفاق در ویرایش 2010 اینکوترمز بود. به علاوه، تعهد همکاری خریدار و فروشنده در اشتراک گذاردن اطلاعات بیشتر شد و تغییر تقسیمبندی چهارگانه به دو گروه دریایی و غیردریایی، امکان گسترش مبادلات بینالمللی را فراهم کرد.
2020: نگاه به آینده
اکنون آخرین بروزرسانی اصطلاحات تجاری مقررات اینکوترمز به منظور همگام شدن با چشمانداز رو به تکامل تجارت جهانی، در دست تهیه است. نسخه جدید مقررات اینکوترمز، سال 2020 معرفی خواهد شد. گروه تهیهکننده پیشنویس متن اینکوترمز 2020، شامل جمعی متشکل از حقوقدانان، بازرگانان و نمایندگان بنگاههای سراسر جهان است. فرایند بازنگری کلی، دو سال به طول میانجامد و به این منظور، طیف وسیع کاربران مقررات اینکوترمز در سراسر جهان و مطالعات انجام شده، گردآوری و در کاربرد اصطلاحات رایج و نحوه بهبود آنها، تجدیدنظر میشود.