در اولین روز از هفته داوری پاریس، کنفرانس اروپایی ICC آغاز به کار کرد. این کنفرانس روز 24 آوریل 2017 (چهارم اردیبشهت ماه 1396) در «پاریس» برگزار شد و داوری بینالمللی را در اولویت دستورکار ماه جاری اروپا قرار داد. این مطلب برگرفته از وبلاگ یکی از شرکتکنندگان این رویداد است که ارتباط کاری گستردهای با فرایند معمول حل اختلاف در این منطقه دارد و دیدگاه خود را پیرامون موضوعات مطرح در این کنفرانس، ارائه کرده است.
در سالهای اخیر، کنفرانسهای منطقهای دیوان بینالمللی داوری ICC –بهویژه در «میامی» برای آمریکای لاتین، «دبی» برای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) و «سنگاپور» برای آسیا- به مراکز مهم گردهمایی سالانه جامعه داوری بینالمللی تبدیل شدهاند. اروپا با اینکه همواره بازار مهم و حیاتی داوری ICC محسوب میشود و میزبان بسیاری از رویدادها، کنفرانسها و دورههای آموزشی ICC بوده اما اولویتی برای برگزاری کنفرانس منطقهای قائل نشده است. در نتیجه، برپایی اولین کنفرانس اروپایی ICC در داوری بینالمللی، تغییر مهمی در این منطقه است. این کنفرانس روز 24 آوریل 2017 (چهارم اردیبشهت ماه 1396) در شهر «پاریس» برگزار شد.
به طور کلی، اروپا نقش مهمی در توسعه داوری بینالمللی و بهویژه داوری ICC -حتی در زمان گسترش کاربرد آن در آفریقا، آسیا، آمریکای لاتین و خاورمیانه- داشته است. طی چند سال اخیر، بالغ بر 40 درصد از مجموع طرفین پروندههای جدید ICC از کشورهای اروپایی بودهاند. به همین ترتیب، با وجود تلاشهای ارزشمندی که به منظور ایجاد تنوع در ملیت جامعه داوران صورت گرفته است، همچنان بیشترین داوران منصوب در پروندههای ICC از اروپای غربی و شمالی هستند. شهرهای اروپایی نیز همواره از جمله مکانهای معمول برای داوری ICC به شمار میآیند و «پاریس»، در مکان نخست این ردهبندی قرار دارد و پس از آن، «لندن» و «ژنو» و سایر شهرهای اروپایی مانند «زوریخ» و «وین» در فهرست پرطرفدارترین مکانهای منتخب برای داوری ICC هستند.
بیتردید رشد داوری بینالمللی در اروپا ادامه دارد؛ با وجود اندک موقعیتهای پیچیدهای که توجه عمومی را به خود جلب کردهاند، اکثریت قریب به اتفاق پروندهها، بدون بروز حوادث جدی اداره شدهاند و وظایف طرفین در حل اختلاف، کاملا به انجام رسیده است.
با این وجود، سازمانها در دوره تغییرات و چالشهای ژئوپولیتیک قرار دارند؛ در سال 2016، رایدهندگان در انگلستان و ایالات متحده، پیامهای شدیدی علیه فرامین مقرر صادر کردند و در حال حاضر، شاهد انتخابات مهمی در سراسر اروپا هستیم که این جریان در آینده نیز ادامه خواهد یافت. بار دیگر، نقشه سیاسی اروپا، محور اصلی گفتوگوها واقع شده و نهاد داوری، بهویژه در حوزه «داوری سرمایهگذار عمومی» نیز اخیراً بخشی از مباحث ژئوپولیتیک در حوزه معاهدات تجارت بینالمللی و سرمایهگذاری بوده است.
بنابراین، ابتکار کنفرانس منطقهای دیوان ICC برای اروپا بسیار به موقع بود. چرا که این کنفرانس، فرصتی برای تقویت گفتوگوها فراهم آورد و خاطرنشان ساخت که آینده داوری حتی در اروپا، نباید کم اهمیت و بدیهی فرض شود و بالعکس، نیازمند بذل توجه و مراقبت مداوم است. تمرکز بر چالشهای منطقهای در داوری بر این واقعیت تأکید میکند که هیچ رویکرد اروپایی واحدی وجود ندارد. در مقایسه با مناطق دیگر، دادگاههای ملی اروپا سازگاری کمتری با جریان عمومی حل اختلاف دارند. البته داوری پیشروی سنتی، چارچوبهای قانونی را محکم نگاه داشته و در عین حال قوانین خود را در سالهای اخیر بروزرسانی کرده است تا با بهترین شیوههای جهانی فعلی منطبق شوند. با اینحال، بررسی مشکلات منطقهای، نسبت به چالش خودخشنودی1 هشدار میدهد. این مسئله نه تنها به سبب بروز مشکلات داوری در برخی نظامهای رایج حقوقی اروپایی بلکه به موجب تحولات سیاسی هر کشور، میتواند به طور بالقوه بر نظام حقوقی کشور و رویکرد آن در داوری بینالمللی، مؤثر باشد.
بروزرسانی اخیر مقررات داوری ICC، تأکید بر این مورد است که حتی در منطقهای واحد، نیازها و خواستههای کاربران مختلف، ممکن است متفاوت باشند. داوری ICC، ابزاری است که با تطبیق این تفاوتها، به نفع کاربرانش عمل میکند و با نیازهای متغیر آنها سازگار بوده و تکامل مییابد. براستی «یک اندازه برای همه مناسب نیست». بروزرسانی مقررات جدید، آخرین اقدام از مجموعه فعالیتهای اخیر دیوان داوری ICC است که بهرهوری زمان و هزینه را بالا میبرد و توام با دیگر اقدامات صورت گرفته، به ارتقای تنوع و شفافیت میانجامد. در مجموع، هر چند هنوز برخی ویژگیهای مقررات جدید، در عمل مورد ارزیابی قرار نگرفتهاند اما اقدامات اخیر، گواه قوی بر تعهد دیوان داوری ICC به «نوآوری» است.
در نهایت، این ملاحظات بدون اشاره به هفته آغازین داوری پاریس، که به درستی با اولین کنفرانس اروپایی ICC مصادف است، کامل نخواهد بود. معنا و مفهوم «هفته داوری» تا امروز عمدتا در مکانهایی نظیر «دبی»، «هنگکنگ» و «سیدنی»، رواج یافته است. راهاندازی رویدادی اینگونه در «پاریس»، پیام قوی به کاربران و جامعه جهانی داوری این شهر است و به علاوه، گویای تعهد این منطقه به تداوم پیشگامی در ترویج و کاربرد داوری بینالمللی است.
1 Complacency